De laatste dag in Phnom Penh gaan we naar de killing fields. De dag ervoor hebben we bewust geen foto's gemaakt, het was te gruwelijk. Bij het momument ter herdenking van alle mensen die onder leiding van de Khmer Rouge zijn gestorven maken we 1 foto.

We regelen 's middags twee nieuwe fotokaartjes voor de rest van onze reis, want alle kaartjes die we hebben zijn vol. De volgende ochtend worden we bij ons guesthouse opgehaald voor de bus naar Sihanoukville, een dorpje in het zuiden van Cambodia aan de zee. We hebben enorm veel zin in een paar dagen strand om alle indrukken van Cambodia te laten bezinken.
Mer heeft al twee dagen een stevige verkoudheid/griep, dus Michiel draagt alle tassen van de ene naar de andere bus, maar dan rijd de eerste bus erineens vandoor met nog een van de backpacks erin. Michiel rent door het drukke verkeer achter de bus aan de hoek om terwijl Marilyn de andere bus in de gaten houdt zodat die niet ook vertekt. Na vijf minuten komt Michiel verhit een andere hoek om lopen met een backpack. Het excuus van de chauffeur was als volgt: Oops, driver make booboo. Haha, achteraf kan je er om lachen, maar op het moment supreme niet, al onze kleding zat in die backpack!

Als we naar Sihanoukville rijden wordt het weer steeds slechter en als we uitstappen hoost het, we hebben gelukkig alle twee een regenhoes voor onze backpacks. En terwijl we die om de backpacks doen bieden zich er al twee moto's (motortjes met chauffeur die mensen betaald rond de stad rijden). Ondanks dat ze zeggen dat het guesthouse waar we heen willen dicht is (zo'n beetje de oudste truc in het boek om backpackers te overtuigen bij een bevriend guesthouse te blijven slapen zodat ze commissie opstrijken) zetten we door.
En wat blijkt, het is open, alleen de prijzen vermeld in de gids zijn laagseizoen prijzen, de kamers kosten nu $ 30. Bijna een dagbudget, dus we gaan verder en lopen langs het strand, bij het derde guesthouse vinden we een kleine schone kamer voor $ 10. Een beetje prijzig, maar we verwachten op het strand toch niet veel uit te geven.

We hebben helemaal zin in het strand, maar vanaf het eerste moment worden we lastig gevallen. Het strand is ontzettend smal en het water vol rotsen en vol afval. Over het strand van een paar kilometer lopen tientallen, we schatten zo'n 150 verkopers van zonnebrillen, manicure, pedicure, massages, kreeften en armbandjes. Je kan geen twee minuten in je boek kijken zonder dat iemand je probeert om te halen, zelfs als je slaapt (of doet alsof) maken ze je gewoon wakker. De volgende dag zitten we te lunchen, en als ongeveer de 50ste dame aan Mer's benen voelt omdat ze ze wil ontharen zijn we er klaar mee.
We besluiten zo snel mogelijk door te reizen want hier is niks ontspannends aan voor ons. Helaas hebben we nog wat te doen, we moeten in dit dorp bij het Vietnamese consulaat een visum halen. We willen namelijk vanuit Cambodia doorreizen naar Vietnam, en je kan bij de grens geen visum kopen. Het consulaat is al dicht, en we kunnen dus niet die middag weg en gaan dus maar naar het dorpscentrum voor het diner. We gaan bij een lokaal stalletje eten en terwijl we zitten te eten zien we een groepje straatkinderen. Een ervan houdt iedereen in de gaten. De eerste gedachte is, waar is mijn tas, maar dan zien we dat als mensen klaar zijn met eten hij naar hun tafel rent en restjes eten pakt, en slurpt die naar binnen alsof hij in een week niet gegeten heeft. Mer voelt zich zo schuldig dat we daar met twee volle borden rijstenpap met kip zitten dat als het jongetje ons bekijkt om te zien hoe ver we met eten zijn ze hem roept en haar bord aanbied. Dat laat hij zich geen twee keer vertellen. Hij komt bij ons aan tafel zitten en stort zich op de rijstepap. Binnen een mum van tijd is het bord leeg. Wat een bizarre ervaring, je kan je in Nederland geen kind voorstellen die zoveel honger heeft.

De volgende ochtend staan we vroeg op, om om acht uur de eerste te zijn bij het consultaat. Op de poort van het consulaat staat met koeieletters dat het om 8 uur opengaat, maar als we de openstaande poort willen inlopen komt er een boze wachter naar ons toe. Hij spreekt geen woord Engels, maar we begrijpen uiteindelijk dat we om 9 uur terug moeten komen. We ontbijten bij een vriendelijke Cambodiaanse vrouw en komen daarna terug, en vijf over negen en 80 dollar armer, staan we buiten met elk een Vietnamees visum.

Gelukkig gaat er een paar uur later een bus naar Kampot, een dorpje in het zuid-oosten van Cambodia. We gaan terug naar ons guesthouse om onze backpacks in te pakken en uit te checken, de bus zal om 13:30 gaan en we moeten een kwartier ervoor bij een andere guesthouse staan. Als we nog een keer de kaartjes vooor de bus checken zien we dat er op staat 'vertrek: 11:30' en niet half twee. We hebben nog vijf minuten om bij het guesthouse te komen en de rekening van ons eigen guesthouse te betalen. We schieten gauw op en komen net op tijd aan bij het andere guesthouse. Het zal wel weer het slechte Engels zijn geweest van de verkoper van de kaartjes, want we hebben nog gedubbelcheckt hoe laat de bus vertrok en hoe laat de bus zou aankomen en hebben toch echt alle twee vertek half twee en aankomst half vier gehoord.
Als we in de bus zitten rijden we vijf meter vooruit en dan staan we stil, er staat een grote vrachtwagen dwars op de weg. Door de regen van de nacht ervoor is het zandpad modder geworden en is de vrachtwagen vastgeraakt, we wachten een tijdje, maar dan gaan onze chauffeurs een weg vrij maken voor het busje om langs te rijden. Uiteindelijk gaat Michiel zelfs helpen en duwt samen met de chauffeurs en een aantal buurmannen de bus om de vrachtwagen heen uit de modder. Een uur later zijn we eindelijk op weg.

Aangekomen in Kampot gaan we meteen een motor huren voor die middag en de volgende dag.We rijden naar een Budistische tempel in een grot, daar aangekomen komt er eerst een klein jongetje, dan nog vier en een man naar ons toe. Twee ervan hebben een zaklamp en laten ons de weg zien naar de grot. We klimmen met hun hulp van de ene grot naar de andere, over en onder rotsblokken en door kleine tunnels. Sommige grotten hebben budda beelden, sommige vleermuizen, staglatieten of ... . In onze reisgids staat helemaal niks over al grotten, maar onze jonge gidsen vertellen honderuit en weten precies de weg in het donker. Ook hier heeft de Khmer Rouge een hoop vernield, maar er blijft nog genoeg moois over.
Wij hebben gelukkig onze stevige loopschoenen aan, de jongetjes Batman slippers en springen van de een naar de andere steen. En blijven maar roepen; 'Ma'am, sir watch your head', 'Ma'am, sir watch it, it's slippery'.
Na allerlei gangen en grotten staan we eindelijk weer buiten in een vallei boven op de rotsen. We hebben een prachtig uitzicht en gaan door naar de slapende boeddha aan de achterkant van de rotsen. Daar neemt de oudste gids een foto van ons, en zegt Marilyn dat we ook een foto van de hele groep moeten maken. Michiel zet de self-timer, iedereen is helemaal uitgelaten om op de foto te mogen en gaan er helemaal voor zitten.

Na de rotsen lopen we door het dorp terug naar waar de motor hebben laten staan. De jongens dollen met elkaar en iedereen onderweg begroet ons. Het is fantastisch. De mensen zijn zo vriendelijk, we voelen ons als welkome bezoekers van het dorp en geen toeristen. Een bijzondere ervaring. Onderweg terug naar Kampot komen we op de zandweg een man tegen die plakkerige dunne cake verkoopt op een schaal, we kopen een stukje om het uit te proberen. Het is kleefrijst met suiker en sesam, niet heel bijzonder maar leuk om te proberen. Marilyn vraagt hem of ze een foto van hem mag nemen. Hij is helemaal vereerd, maar zenuwachtig, hij doet speciaal zijn mondkapje af en maakt zijn haar netjes.

Terug in Kampot gaan we een biertje drinken aan de boulevard met uitzicht op een prachtige zonsondergang.

We hebben alle twee slecht geslapen, Marilyn is nog steeds goed ziek en heeft de hele nacht liggen hoesten, de avond ervoor konden we geen apotheek vinden die nog open was, dus dat is het eerste dat we nu doen. Antibiotica, Otrivin en een groot pak zakdoeken en we gaan op weg, we willen naar Kep, een dorpje aan zee. Het is er beroemd om zijn krab en er zijn prachtige oude vervallen Franse koloniale huizen. We zijn zo in Kep en rijden wat rond en nemen foto's, het gaat zo voorspoedig dat we besluiten door te rijden en het platteland wat beter te verkennen.

We komen onderweg de een na de andere sterk vermagerde koe en stier tegen. De mensen zijn hier straatarm en werken in de hitte op het land. Ze verbouwen vooral graan, en de koeien grazen onder de brandende zon, zonder schauduw, meestal vastgebonden met een stuk touw door hun neus in de leeggehaalde graanvelden. Voor zowel dier als mens is de hitte een plaag, het is voor niemand een vetpot, zowel de bevolking als de dieren krijgen net genoeg te eten om voort te bestaan. Een heel ander beeld dan in de steden.

Her en der stoppen we voor foto's en voor lunch stoppen we op een zondagsmarkt in een piepklein dorpje en kopen gortdroge kokosbroodjes en vers fruit; lychees en twee sinaasappels.

Een heerlijke vrije dag, veel gezien en mooie foto's kunnen maken. Op de terugweg eten we krab in Kep, we hebben alle twee geen idee hoe je zo'n ding moet openmaken, gelukkig komt de eigenaresse van het strandtentje ons helpen. Aan de verbaasde gezichten te zien als we weg gaan lag er nog veel eetbaars op ons bord (of was het een grote rotzooi die we ervan hadden gemaakt), maar wij hebben genoeg gehad.
Eenmaal terug gekomen bij ons guesthouse voelt Michiel zich ook niet lekker, hij heeft hevige buikpijn. De krab misschien?
De rest van de avond is dus rustig en ziekt Michiel een beetje uit.

Meer foto's:

• Hagedis
• Vrouw op rijstveld